Emotie is een gevoel dat je in beweging zet, en heeft invloed op je gedrag. Het geeft je informatie over veranderingen in je omgeving, waardoor je meestal op een passende manier kunt reageren. Een aantal emoties lijken universeel voor te komen, en deze zogenaamde basisemoties zijn vreugde, verdriet, angst, boosheid, verrassing of verbazing, walging en minachting.[1]
Hoe zet emotie je aan tot actie? Stel je bevindt je in een gevaarlijke situatie en voelt hevige angst. Door de opgeroepen emotie (de angst) reageer je sneller, want je hoeft niet eerst na te denken hoe gevaarlijk je de situatie eigenlijk vindt. Gevaar is overigens niet altijd een werkelijke dreiging, maar kan ook een gedachte zijn. Er zijn vier soorten reacties: je gaat vechten, je vlucht, je verstijft van spanning en reageert niet, of je past je aan om je staande te houden.
Boosheid in een relatie kun je ook zien als een reactie op een waargenomen dreiging, en de meeste ruzies zijn een vorm van protest tegen verlies van verbondenheid. Verbinding is een hele wezenlijke behoefte in een relatie. Het betekent dat je emotioneel beschikbaar voor elkaar bent, je voelt je veilig bij elkaar, en je weet dat je de ander kunt vertrouwen.
Emotionally focused therapy (EFT) legt -zoals de naam al verraadt- de nadruk op emotie in een relatie, en heeft als doel de emotionele beschikbaarheid van beide partners te verbeteren. EFT doet dat onder meer door naar de interactie patronen te kijken (‘zo gaat het altijd’) en die te verbeteren. Typische patronen zijn elkaar over en weer verwijten maken, de ene partner eist en de ander trekt zich terug, of beide partners trekken zich terug.
Emotie maakt de ruzie, en niet het onderwerp. ‘Ga je weer weg? Je bent ook nooit eens thuis!’ gaat eigenlijk niet over weggaan (onderwerp) maar gaat bijvoorbeeld over je gevoel van eenzaamheid (emotie), en de aanwezigheid van je partner is op dat moment belangrijk voor je. Als partners vinden dat ze niet op steun, aandacht en aanwezigheid van de ander te kunnen rekenen, voelen ze zich eenzaam, bang, gekwetst of boos. Met strijd als gevolg.
'Houd me vast' werkt beter! [2]
